Đã Xem: 15

Nguyên nhân gây ra ngộ độc thực phẩm

1. Các loại tác nhân gây ngộ độc thực phẩm

• Vi khuẩn:

  • Salmonella: Là nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm. Salmonella có thể gây ra tiêu chảy, đau bụng, sốt, và buồn nôn. Thường có trong thịt gia cầm, trứng, sữa chưa tiệt trùng.

  • E. coli (Escherichia coli): Một số chủng E. coli có thể gây ngộ độc thực phẩm với các triệu chứng như tiêu chảy có máu, đau bụng, và sốt. Chủng E. coli O157:H7 là nguy hiểm nhất và có thể dẫn đến suy thận.

  • Listeria: Loại vi khuẩn này có thể gây ngộ độc nghiêm trọng, đặc biệt là ở phụ nữ mang thai, người già và người có hệ miễn dịch yếu. Listeria có thể có trong các thực phẩm chế biến sẵn, thịt nguội, pho mát mềm và sữa chưa tiệt trùng.

  • Campylobacter: Thường có trong thịt gia cầm, và là nguyên nhân gây tiêu chảy và đau bụng nghiêm trọng.

  • Clostridium botulinum: Là nguyên nhân gây ngộ độc botulism, một bệnh nhiễm độc nguy hiểm có thể dẫn đến suy hô hấp và tử vong. Botulism thường xuất hiện trong thực phẩm đóng hộp không được xử lý đúng cách.

• Virus:

  • Norovirus: Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ngộ độc thực phẩm và dịch tiêu chảy, đặc biệt là trong môi trường đông người như bệnh viện, trường học hoặc tàu du lịch.

  • Hepatitis A: Là một loại virus gây viêm gan, có thể lây qua thực phẩm nhiễm bẩn, đặc biệt là hải sản hoặc thực phẩm không được chế biến sạch sẽ.

• Nấm và chất độc tự nhiên:

  • Một số loại nấm tự nhiên chứa độc tố có thể gây ngộ độc khi ăn phải. Các độc tố này có thể ảnh hưởng đến gan, thận hoặc hệ thần kinh.

  • Aflatoxin: Là một độc tố do nấm Aspergillus sinh ra và có thể có trong các loại hạt như lạc, hạt điều, hoặc ngũ cốc bị mốc.

• Chất hóa học và phụ gia thực phẩm:

  • Chất bảo quản thực phẩm: Một số chất bảo quản có thể gây phản ứng dị ứng hoặc ngộ độc nếu sử dụng quá mức.

  • Pesticides (thuốc trừ sâu): Có thể tồn dư trong rau củ quả không được rửa sạch hoặc xử lý đúng cách.

  • Chất tẩy rửa hoặc hóa chất: Đôi khi, việc sử dụng không đúng cách các chất tẩy rửa trong chế biến thực phẩm có thể gây ngộ độc.

2. Triệu chứng của ngộ độc thực phẩm

Các triệu chứng có thể xuất hiện từ vài giờ đến vài ngày sau khi ăn phải thực phẩm bị nhiễm độc. Tùy vào tác nhân gây ngộ độc, các triệu chứng có thể khác nhau nhưng thường gặp các biểu hiện sau:

• Tiêu chảy: Có thể có máu hoặc dịch nhầy nếu nhiễm phải các vi khuẩn như E. coli, Salmonella, hoặc Shigella.

• Đau bụng, co thắt: Cảm giác đau bụng nghiêm trọng hoặc có thể có các cơn co thắt ở vùng dạ dày và ruột.

• Nôn mửa và buồn nôn: Đặc biệt thường gặp trong các trường hợp ngộ độc do virus (như Norovirus) hoặc vi khuẩn.

• Sốt: Một số loại vi khuẩn và virus gây sốt cao.

• Mất nước: Do tiêu chảy hoặc nôn mửa liên tục, cơ thể có thể mất đi lượng nước và muối quan trọng, gây ra tình trạng mất nước nghiêm trọng.

• Đau đầu và mệt mỏi: Có thể kèm theo các triệu chứng như chóng mặt và yếu ớt.

3. Cách phòng ngừa ngộ độc thực phẩm

Để giảm nguy cơ ngộ độc thực phẩm, bạn có thể áp dụng một số biện pháp phòng ngừa sau:

• Rửa tay sạch sẽ: Rửa tay trước khi chế biến thực phẩm, sau khi tiếp xúc với thực phẩm sống (như thịt sống, trứng), và sau khi sử dụng nhà vệ sinh.

• Chế biến thực phẩm an toàn:

  • Nấu chín thực phẩm, đặc biệt là thịt gia cầm, thịt bò, và trứng.

  • Tránh ăn thực phẩm sống hoặc nấu chưa chín (như sushi, hải sản sống).

• Bảo quản thực phẩm đúng cách:

  • Để thực phẩm trong tủ lạnh ở nhiệt độ dưới 5°C để ngăn chặn vi khuẩn phát triển.

  • Không để thực phẩm sống và thực phẩm đã chế biến sẵn chung một nơi trong tủ lạnh.

• Kiểm tra ngày hết hạn: Đảm bảo thực phẩm không bị hết hạn hoặc hư hỏng khi sử dụng.

• Vệ sinh bề mặt chế biến: Vệ sinh thớt, dao, và các dụng cụ chế biến thực phẩm sau mỗi lần sử dụng, đặc biệt khi chế biến thịt sống.

4. Cách điều trị ngộ độc thực phẩm

• Uống nhiều nước: Bù nước và điện giải nếu bị mất nước do tiêu chảy hoặc nôn mửa.

• Ăn thức ăn dễ tiêu: Khi dạ dày đã ổn định, bạn có thể ăn các thực phẩm nhẹ như cháo, cơm trắng, hoặc bánh mì khô.

• Thuốc kháng sinh (nếu cần): Nếu ngộ độc do vi khuẩn và bác sĩ xác định có nhiễm trùng, có thể cần dùng thuốc kháng sinh. Tuy nhiên, không nên tự ý dùng thuốc mà phải tham khảo ý kiến bác sĩ.

• Thuốc chống nôn và tiêu chảy: Trong một số trường hợp nhẹ, bác sĩ có thể kê thuốc để giảm triệu chứng nôn mửa và tiêu chảy.

• Điều trị y tế chuyên sâu: Nếu triệu chứng nghiêm trọng (như sốt cao, mất nước, đau bụng dữ dội), cần phải nhập viện để điều trị kịp thời.

5. Khi nào cần đi khám bác sĩ?

• Khi có sốt cao (trên 38,5°C) hoặc sốt kéo dài.

• Khi tiêu chảy kéo dài hơn 3 ngày.

• Khi có máu trong phân hoặc nôn mửa có máu.

• Khi có dấu hiệu mất nước nghiêm trọng: ít tiểu, miệng khô, chóng mặt, hoặc không thể uống được nước.