Đã Xem: 20

Bệnh dại: Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị kịp thời

Bệnh dại (hay còn gọi là bệnh rabies) là một bệnh nhiễm virus nguy hiểm, chủ yếu lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn hoặc vết xước bị nhiễm nước bọt của động vật mắc bệnh. Đây là một bệnh lý ảnh hưởng trực tiếp đến hệ thần kinh trung ương, gây viêm não và có thể dẫn đến tử vong nếu không được điều trị kịp thời.

Nguyên nhân gây bệnh dại:

Bệnh dại do virus rabies (virus dại) gây ra. Virus này thuộc nhóm Lyssavirus, có thể lây truyền từ động vật sang người qua vết cắn, vết xước hoặc tiếp xúc với nước bọt của động vật nhiễm bệnh. Các loài động vật dễ mắc bệnh dại nhất là chó, mèo, dơi, cáo, và các loài động vật hoang dã khác.

Đặc điểm của bệnh dại:

• Lây truyền: Virus dại chủ yếu lây qua vết cắn của động vật nhiễm bệnh, hoặc khi nước bọt của động vật bị nhiễm virus tiếp xúc với vết thương hở hoặc niêm mạc.

• Tính chất nguy hiểm: Nếu không được điều trị kịp thời, bệnh dại có tỷ lệ tử vong gần như 100%. Bệnh phát triển rất nhanh và khi các triệu chứng xuất hiện, thường đã quá muộn để điều trị.

• Các loại động vật có thể mang virus dại:

• Chó: Đây là động vật mang virus dại nhiều nhất và cũng là nguyên nhân chính gây ra các ca bệnh dại ở người trên toàn cầu, đặc biệt là ở các khu vực nông thôn và vùng phát triển thấp.

• Mèo: Mèo hoang hoặc mèo không được tiêm phòng có thể là nguồn lây nhiễm virus dại.

• Dơi: Dơi hoang dã là một trong những loài động vật có thể lây truyền virus dại mà con người cần lưu ý, mặc dù tỷ lệ mắc bệnh trong loài dơi không cao, nhưng virus có thể lây qua tiếp xúc trực tiếp.

• Động vật hoang dã: Những loài như cáo, sói, chồn và linh cẩu cũng có thể mang virus dại và lây nhiễm cho con người.

Triệu chứng của bệnh dại:

1. Giai đoạn đầu:

   • Sau khi bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, triệu chứng đầu tiên thường xuất hiện trong vòng 1–3 tháng, có thể sớm hoặc muộn hơn tùy vào vị trí và mức độ nghiêm trọng của vết cắn.

   • Các triệu chứng ban đầu bao gồm sốt nhẹ, đau đầu, mệt mỏi, đau tại vị trí vết cắn, và cảm giác tê hoặc ngứa.

   • Ngoài ra, có thể xuất hiện triệu chứng cảm giác bất thường như chán ăn, buồn nôn, và thay đổi tính tình.

2. Giai đoạn tiếp theo:

   • Triệu chứng trở nên nặng hơn, bao gồm lo âu, rối loạn hành vi, và đôi khi là các cơn co giật.

   • Sợ nước (hydrophobia): Một triệu chứng đặc trưng của bệnh dại là nỗi sợ nước do sự co thắt cơ họng, khiến người bệnh không thể nuốt nước hoặc thức ăn.

   • Khó thở và co thắt cơ: Người bệnh có thể gặp khó khăn trong việc thở và nuốt.

   • Hôn mê và tử vong: Cuối cùng, bệnh dại sẽ dẫn đến hôn mê, suy hô hấp, và tử vong do ngừng tim hoặc suy đa cơ quan.

Chẩn đoán bệnh dại:

• Chẩn đoán bệnh dại chủ yếu dựa vào các triệu chứng lâm sàng và tiền sử tiếp xúc với động vật bị nghi nhiễm.

• Để xác định virus, các xét nghiệm có thể được thực hiện trên mẫu nước bọt hoặc mô não của bệnh nhân (thường chỉ có thể thực hiện sau khi người bệnh qua đời).

• Trước khi có dấu hiệu lâm sàng, bệnh dại có thể được chẩn đoán qua các xét nghiệm máu hoặc phân tích mô của động vật nghi nhiễm.

Phương pháp điều trị:

• Tiêm phòng dại (vắc-xin dại): Một khi bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật nghi bị dại, bệnh nhân cần được tiêm vắc-xin dại ngay lập tức. Vắc-xin giúp cơ thể tạo ra kháng thể chống lại virus dại, ngăn ngừa bệnh phát triển.

• Globulin miễn dịch (HRIG): Đây là một loại huyết thanh chứa kháng thể chống lại virus dại, được tiêm vào cơ thể cùng với vắc-xin nếu người bệnh đã tiếp xúc với động vật nghi ngờ mắc bệnh.

Cách phòng ngừa bệnh dại:

1. Tiêm vắc-xin cho động vật nuôi: Đây là biện pháp quan trọng để ngăn ngừa sự lây lan của bệnh dại. Hàng năm, chó, mèo và các động vật nuôi khác cần được tiêm phòng dại để bảo vệ chính chúng và cộng đồng.

2. Tránh tiếp xúc với động vật hoang dã: Các động vật như dơi, cáo, sói, hay các loài động vật hoang dã khác có thể mang virus dại. Không nên tiếp xúc với chúng, đặc biệt là khi chúng có biểu hiện lạ hoặc hành vi bất thường.

3. Tiêm vắc-xin dự phòng: Những người có nguy cơ cao tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, chẳng hạn như nhân viên y tế, nhân viên kiểm dịch, hoặc người đi du lịch tới các vùng có dịch bệnh dại, cần tiêm vắc-xin dự phòng.

4. Xử lý kịp thời khi bị cắn hoặc tiếp xúc với động vật nghi ngờ:

   • Rửa vết thương ngay lập tức bằng xà phòng và nước sạch trong ít nhất 15 phút.

   • Đi khám bác sĩ ngay để được tư vấn và tiêm vắc-xin dại nếu cần thiết. Đừng chần chừ, vì việc điều trị kịp thời có thể cứu sống người bị nhiễm bệnh.